|
სწავლა მოსწავლეთა |
|
ათთა სახმართა საქმეთა ჩაგონება ყრმათათვის
ის−მი−ნე, სწავ−ლის მძებ−ნე−ლო! მო−ყევ და−ვი−თის მცნე−ბა−სა,ჯერ მწა−რე ჭა−მე, კვლავ ტკბი−ლი, თუ ე−ძებ გე−მოვ−ნე−ბა−სა;
თავს სი−ნა−ნუ−ლი სჯო−ბი−ა ბო−ლო−ჟამ და−ნა−ნე−ბა−სა, -
ჭირს მყო−ფი ლხინ−ში შე−სუ−ლი, შვე−ბად მი−ითვ−ლი ვნე−ბა−სა.
დე−დამ რა შვას ძე, პირ−ველ−თა ჭირთ ა−ღარ მო−იხ−სე−ნებ−სა,
ძის სი−ხა−რუ−ლით დაჰ−კარ−გავს ი−ლა−ოს მზგავს−თა სე−ნებ−სა;
მა−შინ ი−ხა−რებს მწიდ−ნა−ვი, ო−დეს მო−ისთვ−ლის მტევ−ნებ−სა,
ეგ−რეთ მოს−წავ−ლე სწავ−ლა−სა რა სრულ−ყოფს, გა−ნის−ვე−ნებ−სა.
სწავ−ლა სიკვ−დიმ−დე შე−ნი−ა, მუ−დამ შენ−თა−ნა მყო−ფე−ლი;
მას გე−ცი−ლე−ბის ვე−რა−ვინ, არ ა−რის გა−სა−ყო−ფე−ლი.
სხვას ყვე−ლას მა−ხე უ−გი−ა, თა−ვი−სა გა−სა−ყო−ფე−ლი;
თუ კაც−სა ცოდ−ნა ა−რა აქვს, გას−ტან−ჯავს წუ−თი−სო−ფე−ლი.
ცოდ−ნა თან დას−დევს მცოდ−ნელ−სა, რა−ზომ−საც და−ე−ტა−რე−ბის,
აქვს უ−ხი−ლა−ვი სა−უნ−ჯე, ხე−ლი არ შა−ე−კა−რე−ბის;
არც ცხა−დით ძა−ლით წა−ერთ−მის, არც მალ−ვით მო−ი−პა−რე−ბის,
ჭკუ−ვა უხ−მარ არს ბრიყვ−თათ−ვის, ჭკვა ცოდ−ნით მო−იხ−მა−რე−ბის!
ჩე−მის უ−ცე−ბით შე−ვა−ტყევ, ბრიყვ−თათ−ვის რაც შე−მი−ტყვი−ა.
ა−ვი და კარ−გი გარ−ჩე−ვით, ვხე−დავ, რომ ახ−ლოს მი−წყვი−ა.
მინ−და და სწავ−ლის სი−მოკ−ლით ცალ-ცალკე ვერ გა−მიყ−ვი−ა.
ჰგავს უ−ხორ−თუ−მოს სპი−ლო−სა ჭკვი−ა−ნი კა−ცი ბრიყ−ვი−ა!
ვით უ−სა−ჭურ−ლოდ მა−მა−ცი ომ−ში−გან გუ−ლად ლო−მობ−დეს,
გა−ცო−ფე−ბუ−ლი გულ-ბრაზად ვე−ფხვი უკ−ლან−ჭოდ ო−მობ−დეს,
ვერ ა−ღას−რუ−ლოს სა−წა−დი, რაც ნე−ბავს, მისთ−ვის ღო−ნობ−დეს,-
ეგ−რეთ ჭკვი−ა−ნი უწვრ−თე−ლი ვერ მიხვ−დეს, რა−საც ნდო−მობ−დეს.
ვსძებ−ნე დ ა−ვე−რა ჰვპო−ე რა მჯო−ბი ამ სწავ−ლა-მცნე−ბი−სა:
ბრძენ−სა აქვს თა−ვის უფ−ლე−ბა, სო−ფელ−ში ყოფ−ნა ნე−ბი−სა;
ბრძე−ნი სა−დაც არს, დარ−ჩე−ბის, სა−უნ−ჯე თან ექნე−ბი−სა:
ბრძე−ნი პურ−თათ−ვის ჩემსა−ვით მუხლთ არ−ვის მოექნე−ბი−სა!
ბრძე−ნი სი−ტყვი−თა დარ−ჩე−ბის, ოს−ტა−ტი თა−ვის ხე−ლითა,
ხუ−ცე−სი წირ−ვით, ვა−ჭა−რი შორს წასვლით-მოსვლით ძნე−ლი−თა,
მო−ლაშქ−რე სისხ−ლის ქცე−ვი−თა, მხვნე−ლი ოფ−ლი−თა ცხე−ლითა,
გლა−ხა კა−რის-კარ თხოვნითა,-შე−ნა გწადს აწ რო−მე−ლი−თა?
ზო−გი ხომ ძო−ღან გაჩ−ვე−ნე შვი−დი−ოდ სარ−ჩოს ძი−რო−ბა;
მერვე-ხელმ−წი−ფე დარ−ჩე−ბის, ვი−საც აქვს ქვეყ−ნის მჭი−რო−ბა.
მეცხრეა-არჩენთ მ−წყემ−სო−ბა, უქ−ნი−ათ მე−ნა−ხი−რო−ბა,
მეათე-მიჯნურთ სურ−ვი−ლი, ტრფი−ალ−თა შე−ნამ−ზი−რო−ბა.
მიჯ−ნუ−რი, მ−წყემ−სი, ხელმ−წი−ფე, გლა−ხაკი, გი−ნა მხვნე−ლია,
მო−ლაშქ−რე, ვა−ჭარ, ხუ−ცე−სი, ოს−ტა−ტი, ბრძენ-მსიტყველია.
ა−თი−სავ თვი−თო მო−გი−თხრა, რო−მე−ლი რი−საც მქნე−ლი−ა.
რო−მე−ლიც გინ−და, ი−ქო−ნე, ერთ-ერთს მოჰ−კი−დე ხე−ლია!
მიჯ−ნურ−მან უნ−და ტრფი−ა−ლი გულ-მართლა შე−იყ−ვა−რო−სა,
მუ−დამ გვერთ ახლ−დეს სურ−ვი−ლით, არო−დეს გა−ე−ყა−რო−სა;
უ−მი−სოდ ჭი−რად სა−ხევ−დეს ყო−ველ−სა გა−სა−ხა−რო−სა,
ტკბი−ლად სჩნდეს მისთ−ვის სიკვ−დი−ლი, სი−ცო−ცხლე გა−იმ−წა−რო−სა.
მ−წყემ−სო−ბა უნ−და სიფრ−თხი−ლით, აქვნ−დეს მცი−რე−დი ძი−ლი−ა:
მუ−დამ მხნედ სამ−წყსოს უვ−ლი−დეს, დღე ყი−ნე−ლი თუ თბი−ლი−ა;
“მ−წყემს−მან კე−თილ−მან ცხვარ−თათ−ვის დად−ვი−სო სუ−ლი ტკბი−ლია”.
ვინც ბრძა−ნა, მან მე მა−რი−დოს უ−ხი−ლავთ მხეც−თა კბი−ლი−ა!
ხელმ−წი−ფე უნ−და მარ−თა−ლი, ვით ბრძენ−თა და−უ−წე−რი−ა,
ბრძე−ნი, უხ−ვი და მო−წყა−ლი, მრისხ−ვე−ლი ზო−მი−ე−რი−ა;
სჯულმტ−კი−ცედ, სწო−რეს სა−მართ−ლით ი−ყოს და ყვან−დეს ე−რი−ა,
მ−წყსი−დეს, მ−წყემ−სო−ბის ნიშანი-ხელთ სკიპტრა-მას უჭე−რი−ა.
გლა−ხაკი უნ−და მდა−ბა−ლი, ტკბი−ლისა ე−ნა-პირისა,
მლოც−ვე−ლი ყოვ−ლის სუ−ლისა, სულ დი−დი−სა და მცი−რი−სა;
უყ−ვარს, ვით ი−ობ, უ−ფალ−სა გლა−ხა მომთ−მე−ნი ჭი−რი−სა;
სძულს ღმერთ−სა ამ−პარ−ტავ−ნო−ბა მე−ტად−რე გლა−ხა მწი−რი−სა.
უნ−და მხვნელ−თა და მთეს−ველ−თა, მწიდვ−ნელ−თა, გი−ნა მბა−რავთა,
მზის აღ−მოსვ−ლით−გან ჩასვ−ლამ−დე შიგ არ შე−ხე−დონ კა−რავთა,
ცხე−ლის ოფ−ლი−თა დამწ−ვარ−თა ჩირ−დილთ ქვეშ მიუკა−რავთა,
რაც ი−მუ−შა−კონ, ჭა−მონ და აჭა−მონ ქვეყ−ნის მფა−რავთა.
მო−ლაშქ−რე უნ−და ჭა−ბუ−კი, თა−მა−მი, თავ-მდაბლოვანი,
მე−პატ−რო−ნე−თა ერთ−გუ−ლი, მორ−ჩი−ლი, სა−მართ−ლო−ვა−ნი,
მხნე, ამ−ხა−ნაგ−თა მოყ−ვა−რე, მა−მა−ცი, ძალ−გუ−ლო−ვა−ნი,
გულ-სრულად მებრ−ძოლთ მებრ−ძო−ლი, არ სუს−ტი, მაგარ-მკლოვანი.
ვა−ჭა−რი უნ−და სარ−ფი−სა, სამთვ−რა−ლოს ა−რას სვემ−დე−სა,
ყო−მარ−ბა−ზო−ბას ე−რი−დოს, სიწ−მინ−დით თავ−სა სცევ−დე−სა,
მე−ტად უ−ზო−მოდ ა−რამსა ა−ლალ−ში ა−რა რევ−დე−სა
სწო−რეს ადლ−სა და სას−წორ−სა ხელ−ში არ ამ−რუ−დებ−დე−სა.
ხუ−ცე−სი უნ−და მა−მა−ცი, არ თუ ჯა−ბა−ნი, მხრდა−ლი−ა.
ხუცეს[ს] არ ეთქ−მის: “ჭირ−ში−გან ვერ შე−ვალ, სარიდა−ლი−ა”.
ხუ−ცეს−მან უნ−და და−მარ−ხოს, თუ კაც−მან სუ−ლი და−ლი−ა,
ხუ−ცე−სიც ბევრს რიგს და−ნაკ−ლებს, თუ მე−ტი ღვი−ნო და−ლი−ა.
ოს−ტა−ტი, უფ−ლის მო−ში−ში, და−ვითმან ქე−ბით შა−მო−სი:
ნე−ტარ არს, ვინ−ცა ნაშ−რო−მი ნა−ყოფ−თა თვის−თა ჭა−მო−სა!
ცო−ლით არს ვით მსხმო ვე−ნა−ხი კი−დე−სა სახლ-მიდამოსა,
შვილ−ნი ხედ ზე−თის−ხი−ლა−და ურგს ტაბ−ლის გა−რე−შა−მო−სა.
აწ ბრძე−ნი უნ−და სო−ფელ−ში ეგ−რეთ, ვით წმინ−და ბე−რი−ა.
ცხოვ−რებ−დეს, ერთ ას−წავ−ლი−დეს, გა−ხა−დოს მეცნიე−რი−ა;
ბრძენ−მან არ უნ−და ი−კად−როს, უ−რი−გო რაც რამ ფე−რი−ა,
ბრძე−ნის უ−რი−გოდ ქცე−ვი−თა ბა−ძით წახ−დე−ბის ე−რი−ა.
ა−თივ ეგ ი−ყო, მო−გი−თხარ, სხვა ა−რა მის−გან კი−დი−ა.
რო−მე−ლიც გინ−და, ირ−ჩი−ე, ა−ი−ღე, ხე−ლი ჰკი−დი−ა:
გერ−ჩი−ოს, გლა−ხათ ი−ა−რე, გერ−ჩი−ოს, ყა−ნას მკი−დი−ა,
მე შენთ−ვის ა−ღარ მცა−ლი−ან, ყმაწ−ვი−ლის ვა−ლი მკი−დი−ა.
ვით ძნი−ად წნო−რი ბერ−ფუ−ყი და−იგ−რი−ხე−ბის წნე−ლა−და,
ეგ−რეთვე კა−ცი მხცო−ვა−ნი გა−ნის−წავ−ლე−ბის ძნე−ლა−და,
ვით ა−ხალ მორ−ჩი ვა−ზი−სა ხელს მიყ−ვეს სა−ფურჩ−ნე−ლა−და,
ეგ−რეთ ა−ხალი მო−ზარ−დი ყრმა ოსტატს-გასაწვრთნელადა.
ერთს სი−ტყვას გე−ტყვი, მის−მი−ნე, ყმაწ−ვი−ლო, შენს მორ−ჩე−ნა−სა!
თვალს ნუ ა−ხე−ხებ ბნელ−თათ−ვის, ნუ ჰკარ−გავ ნათ−ლით ჩე−ნა−სა;
ნუ ე−შუ−რე−ბი ფე−ხი−თა უ−კე−თურ−თა−ყე რბე−ნა−სა,
ხმა მო−უ−დაბ−ლე ორ−ღა−ნოს, აშიყ-მაშიყად სტვე−ნა−სა.
იქ−მო−დე გუ−ლის თქმი−სა−სა გემოვნე−ბი−სა თმე−ნა−სა,
თავს თაფ−ლი, ბო−ლოს ძირმწა−რე ნუ გეტკ−ბი−ლე−ბის ე−ნა−სა;
გუ−ლით უფრ−თხო−დე, ყუ−რი−თა, სა−საფრ−ხოს სი−ტყვის სმე−ნა−სა,
მით შა−ეყ−რე−ბი საყ−ვა−რელს, შენს ლა−მაზს სუ−ლის ლხე−ნა−სა.
ა−ლა−ბუ−ლა−თი ნუ ავ−სებ წმინ−დად გარ−ცხილ−სა მე−ნა−სა,
გა−გი−ჭირ−დე−ბის გა−რე−ცხა, შე−იქ ოხვ−რას და ქშე−ნა−სა;
ი−ტყვი: ,,რა უ−ყავ ჩემს თავ−სა”,-დაიწყებ კბილ−თა ღრჭე−ნა−სა,
,,და−ვით რომ კარ−გათ მასწავ−ლა, მე ი−გი რასთ−ვის მე−ნა−სა!”
ყმაწ−ვი−ლი უნ−და სწავ−ლობ−დეს საც−ნობ−ლად თა−ვი−სა−და−ო:
ვინ ა−რის, სი−დამ მო−სუ−ლა, სად ა−რის, წა−ვა სა−და−ო?
ვინ−ცა ქმნა თი−ხა ჭურ−ჭე−ლად, რას უძღვ−ნის ხელფასა−და−ო?
ვით რე−მა ხნარცვს არ ჩა−ვარ−დეს უ−ლაგ−მო და უსა−და−ო?
უნ−და ქალ−მან და ყმაწ−ვილ−მან დაჰ−ხუ−როს ბა−გე კბი−ლო−სა,
ფე−ხი არ ახს−ნას საბ−ლი−თა და ე−ნა შე−ბორ−კი−ლო−სა:
არ მის−ცეს ნე−ბა შეძვ−რი−სა წარბს, წამ−წამს, თვა−ლის კი−ლო−სა,
არცა−ვინ თვით სხვა გა−კი−ლოს, არც სხვის−გან გაიკი−ლო−სა.
ნუ მე−ტყვით: ჩვენ რად გვას−წავ−ლე, რაც თვით არ გაქვნ−და ზრდი−ლო−ბა?
რად გვი−ქე კაც−მან ჯა−ბან−მა მა−მაც−თა ხმალ-მოწვდილობა?
უ−ცო−დინ−რო−ბა ა−ვია, მაქვს მი−სი გა−მოც−დი−ლო−ბა,
ჩემსა−ვით სი−ცხით ნუ იწ−ვით, მო−ნა−ხეთ ნიავ-ჩრდილობა.
სო−ლო−მან ბრძე−ნი სიბრძ−ნი−თა თა−ვი არს ყოვ−ლის ბრძნე−ბი−სა;
ბევ−რი რამ კარ−გი დას−წე−რა წიგ−ნე−ბი ღვთის ბრძანე−ბი−სა;
ერ−თი ი−მა−საც მო−უხ−და გა−ტე−ხა რა−მე მცნე−ბი−სა,
თუ გი−ჯობთ ნურ−ცა მას უს−მენთ, სი−ტყვა და−მირ−თავს ნე−ბი−სა.
მრუ−დი ხომ ა−რა მითქ−ვამს რა, ა−მა−საც ვი−ტყვი სწორ−სა−ო,
საქ−მე−სა თვა−ლით ნა−ხულ−სა, არ მო−გო−ნილ−სა, ჭორ−სა−ო:
მი−ნა−ხავს ერ−თი პი−რუ−ტყვი გორ−სა თუ ა−ხალგორ−საო,
თა−ვისთვის მუტ−რუკს ა−კე−თებს, სხვათ გა−უ−კე−თებს ჯორ−სა−ო.
რა−გინდ ბრძენ ი−ყოს მკურ−ნა−ლი, კარ−გად ა−ტყობ−დეს მა−ჯა−სა,
სხვი−სას შე−ი−ტყობს, თა−ვი−სას ვე−რას გა−ი−გებს ხვან−ჯა−სა;
თვით სხვას უ−წამ−ლებს, თა−ვისთვის სხვა−ზე მიჰ−ყუ−დებს ბარ−ჯა−სა,-
მე ვერ ვირ−გე და თქვენ გარ−გე ა−მად რად მი−ზამთ ჯა−ჯა−სა?
თუმ−ცა ბრმა ვარ, კი−დევ ვხე−დავ ქვეყ−ნად ჩემ−გან უფ−რო ბრმა−თა;
ბერს გა−მოც−დილთ ა−რა ვჰკად−რებ, მო−გახ−სე−ნებ ა−ხალ ყრმა−თა:
თუ ცურ−ვა−სა არ ის−წავ−ლით, ვერ გა−უხ−ვალთ წყალ−თა ღრმა−თა,
წკეპ−ლის ცე−მით და−შუშხ−ვა სჯობს სა−უ−კუ−ნოდ ცე−ცხლში ბმა−თა!
დავით გურამიშვილი
|
ლექსები სწავლაზე |
ნახატი ლექსები - ამ ლექსის თემაზე შექმნილი ნახატები
ამ ლექსის თემაზე ჯერ არ არის არცერთი ნახატი ატვირთული. იყავი პირველი, ატვირთე შენი ნახატი!
