ძილი არსებითი ფაქტორია ბავშვის გაზრდისა და განვითარებისათვის. სწორედ ძილში აღიდგენს ორგანიზმი ძალას, ხოლო გონება დღის მოვლენებს ამუშავებს. მაგრამ, თუკი ბავშვი რამდენიმეჯერ იღვიძებს ღამის განმავლობაში, ამან შესაძლოა დააზიანოს მისი ძილის ციკლი და უარყოფითი ზეგავლენა იქონიოს მის ჯანმრთელობასა და განვითარებაზე.
შეიძლება არსებობდეს რამდენიმე მიზეზი, რის გამოც ბავშვი ღამის განმავლობაში რამდენჯერმე იღვიძებს. აი, ზოგიერთი შესაძლო მიზეზი და ნიშანი, რომელთაც ყურადღება უნდა მიექცეს:
- კოშმარები ან ღამის შიშები: ბავშვებს შეიძლება დაესიზმროთ მკაფიო ან საშინელი სიზმრები, რომელთაც შეიძლება გამოაღვიძონ. ღამის შიშები ძილის ერთგვარი დარღვევაა, რაც იწვევს ბავშვის ყვირილითა და ტირილით გაღვიძებას, მაგრამ ამ დროს ის არ არის სრულად გაღვიძებული და შეიძლება დილით არც ახსოვდეს ეს ეპიზოდი.
- ძილის აპნოე (სუნთქვის შეჩერება): ძილის აპნოე არის მდგომარეობა, როდესაც ბავშვს ძილის დროს სუნთქვა უჩერდება. ამან შეიძლება გამოიწვიოს ხმამაღალი ხვრინვა, სულის შეხუთვა და გამოღვიძება ღამით.
- მოუსვენარი ფეხების სინდრომი: მოუსვენარი ფეხების სინდრომი არის მდგომარეობა, რომელიც იწვევს უსიამოვნო შეგრძნებებს ფეხებში, რასაც შეუძლია გამოიწვიოს ძილის შეწყვეტა და გამოაღვიძოს ბავშვი ღამით.
- შფოთვა: ბავშვებმა შეიძლება იგრძნონ შფოთვა ან წუხილი რაიმე მოვლენისა ან სიტუაციის გამო მათ ცხოვრებაში, რამაც შეიძლება ისინი ღამით არ დააძინოს.
- შიმშილი ან წყურვილი: მშიერმა ან მწყურვალმა ბავშვმა შეიძლება გამოიღვიძოს ღამით, რათა ჭამოს ან დალიოს.
თუ ბავშვი ღამე რამდენჯერმე იღვიძებს, აუცილებელია მიზეზის დადგენა და აღმოფხვრა. გთავაზობთ, რამდენიმე სტრატეგიას, რომლებიც მშობლებმა შეიძლება გამოიყენოთ, რათა დაეხმაროთ თქვენს შვილს, იძინოს მშვიდად მთელი ღამის განმავლობაში:
- შეადგინეთ ძილისწინა რუტინა: თანმიმდევრული ძილისწინა რუტინის დანერგვა დაეხმარება ბავშვის ორგანიზმს იმ სიგნალის მიღებაში, რომ ძილის დროა. ეს რუტინა შესაძლოა მოიცავდეს ისეთ აქტივობებს, როგორიცაა აბაზანის მიღება, მოთხრობის წაკითხვა ან დამამშვიდებელი მუსიკის მოსმენა.
- მოაწყვეთ საძინებელი ისე, რომ ის იყოს ხელშემწყობი ძილისათვის: უზრუნველყავით, რომ ბავშვის საძინებელი იყოს ბნელი, მყუდრო და მასში კომფორტული ტემპერატურა იყოს. თეთრი ხმაურის გენერატორს ასევე შეუძლია დაგეხმაროთ ნებისმიერი ფონური ხმაურის ჩახშობაში.
- უმკურნალეთ პრობლემის გამომწვევ დაავადებებს: თუ ბავშვს აქვს ძილის აპნოე, მოუსვენარი ფეხების სინდრომი ან ნებისმიერი სხვა დაავადება, რომელიც იწვევს მის გაღვიძებას ღამე, აუცილებელია მიმართოთ სამედიცინო დახმარებასა და მკურნალობას.
- ებრძოლეთ შფოთვას ან სტრესს: თუ ბავშვი განიცდის შფოთვას ან სტრესს, დაელაპარაკეთ მას მისი შეგრძნებების შესახებ და ეცადეთ აღმოფხვრათ მისი პრობლემების გამომწვევი მიზეზები. რელაქსაციის ისეთი საშუალებები, როგორიცაა ღრმა სუნთქვა ან მედიტაცია, შეიძლება ასევე დაეხმაროს მას გონების დამშვიდებასა და ძილის გაუმჯობესებაში.
- აარიდეთ მასტიმულირებელი აქტივობები დაწოლის წინ: აარიდეთ ისეთი აქტივობები, როგორიცაა ვიდეო თამაშები ან ვარჯიში, რომელთაც შეუძლიათ ბავშვის გონებისა ან სხეულის სტიმულირება დაწოლის წინ.
და ბოლოს, თუ ბავშვი რამდენჯერმე იღვიძებს ღამის განმავლობაში, აუცილებელია მიზეზის დადგენა და აღმოფხვრა. ცუდმა ძილმა შეიძლება უარყოფითი ზეგავლენა მოახდინოს ბავშვის ემოციურ და ფიზიკურ ჯანმრთელობაზე, შემეცნებითი ფუნქციისა და ემოციური რეგულაციის დაქვეითების ჩათვლით. ისეთი სტრატეგიების დანერგვით, რომლებიც ხელს უწყობს ბავშვში ჯანსაღი ძილის ჩვევების გამომუშავებას, მშობლებს შეუძლიათ დაეხმარონ მას, რათა მან იძინოს მისი სრულყოფილი განვითარებისათვის აუცილებელი აღდგენითი ძილით.
წყაროები:
· National Sleep Foundation. (2021). Children and Sleep. https://www.sleepfoundation.org/children-and-sleep
· Mayo Clinic. (2021). Children's Sleep: 10 Tips for a Good Night's Sleep. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/childrens-health/in-depth/childrens-sleep/art-20044338
· American Academy of Pediatrics. (2016). Helping Your Child Sleep. https://www.healthychildren.org/English/healthy-living/sleep/Pages/Helping-Your-Child-Sleep.aspx