ძილში ლაპარაკი, რაც ასევე ცნობილია როგორც სომნილოკვია, გავრცელებული მოვლენაა, რომელიც გვხვდება ყველა ასაკის ადამიანებში ბავშვების ჩათვლით. მართალია, შეიძლება შეგაშფოთოთ თქვენი შვილის ძილში საუბრის მოსმენამ, ჩვეულებრივ ეს არ იძლევა შეშფოთების საბაბს. ამ სტატიაში ჩვენ განვიხილავთ იმას, თუ რა არის ძილში ლაპარაკი, რა იწვევს მას და როდის უნდა შევშფოთდეთ ამის გამო.
რა არის ძილში ლაპარაკი?
ძილში ლაპარაკი არის ძილის დარღვევა, რომლის დროსაც ადამიანი ძილის დროს ლაპარაკობს. ეს შეიძლება მერყეობდეს ცალკეული ბგერების გამოთქმიდან და ბუტბუტიდან სრული წინადადებების წარმოთქმასა და საუბრებამდე. ძილში ლაპარაკი არის პარასომნია, რაც წარმოადგენს ძილის დარღვევის სახეობას, რაც გულისხმობს არანორმალურ ქცევას ძილის დროს.
ძილში ლაპარაკი ხდება ნელი ძილის ფაზაში (NRYM), რაც ძილის ყველაზე ღრმა სტადიაა. ის უფრო ხშირია ბავშვებში, ვიდრე ზრდასრულებში, და ჩვეულებრივ ხდება ძილის პირველ საათებში.
რა იწვევს ძილში ლაპარაკს?
ძილში ლაპარაკის ზუსტი მიზეზი უცნობია, მაგრამ არსებობს რამდენიმე ფაქტორი, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდნენ მას. მათ შორისაა:
- გენეტიკა: ძილში ლაპარაკი, როგორც წესი, მემკვიდრეობით გადაეცემა, რაც გულისხმობს გენეტიკური კომპონენტის არსებობას.
- ძილის დეპრივაცია: ძილის ნაკლებობამ ან ცუდმა ძილმა შეიძლება გაზარდოს ძილში ლაპარაკის ალბათობა.
- სტრესი და შფოთვა: ემოციურმა სტრესმა და შფოთვამ შეიძლება გამოიწვიოს ძილში ლაპარაკი.
- სიცხე: მაღალმა სიცხემ შეიძლება გამოიწვიოს ძილში ლაპარაკი, განსაკუთრებით -ბავშვებში.
- წამლები და ნივთიერებები: ზოგიერთმა წამალმა, ალკოჰოლმა და ნარკოტიკებმა შეიძლება გაზარდოს ძილში ლაპარაკის ალბათობა.
როდის უნდა შევშფოთდეთ ამის გამო?
ძილში ლაპარაკი ჩვეულებრივ უვნებელია და არ საჭიროებს მკურნალობას. თუმცა არსებობს რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც ამან შესაძლოა შეშფოთების საბაბიც მოგვცეს. თუ თქვენი ბავშვისათვის დამახასიათებელია ქვემოთ ჩამოთვლილთაგან ერთ-ერთი, მაშინ ექიმს უნდა მიმართოთ:
- ძალადობრივი ან აგრესიული ქცევა ძილში ლაპარაკის დროს.
- ძილში ლაპარაკი ძილის სხვა დარღვევათა თანხლებით, როგორიცაა სომნამბულიზმი (ძილში სიარული) ან ღამის შიშები.
- ძილში ლაპარაკი, რომელიც ხელს უშლის თქვენი ბავშვის ან ოჯახის სხვა წევრების ძილს.
- ძილში ლაპარაკი, რომელიც ნარჩუნდება სიყმაწვილესა და სრულწლოვანებაშიც.
იშვიათ შემთხვევებში ძილში ლაპარაკი შეიძლება იყოს სიმპტომი რომელიმე ძირითადი დაავადებისა, როგორიცაა ძილის ობსტრუქციული აპნოე ან გასტროეზოფაგური რეფლუქსური დაავადება (GERD). თუ თქვენს შვილს სხვა სიმპტომები აქვს, ან თქვენ შეშფოთებული ხართ იმის გამო, რომ ის ძილში ლაპარაკობს, ექიმს უნდა მიმართოთ.
ძილში ლაპარაკი ძილის გავრცელებული დარღვევაა, რომელიც ბევრ ბავშვს აწუხებს. მართალია, იმის მოსმენა, თუ როგორ ლაპარაკობს ძილში თქვენი შვილი, შეიძლება არ იყოს სასიამოვნო, მაგრამ ეს ჩვეულებრივ უვნებელი დარღვევაა და არ მოითხოვს მკურნალობას. თუმცა, თუ ბავშვი ძილში ლაპარაკის დროს სასტიკად და აგრესიულად იქცევა, ან მისი ლაპარაკი ძილში ხელს უშლის მისი ან ოჯახის სხვა წევრების ძილს, მაშინ ექიმს უნდა მიმართოთ. სათანადო მოვლითა და ყურადღებით ძილში ლაპარაკის შემთხვევათა უმეტესობა შეიძლება ეფექტურად იმართოს.
წყაროები:
· National Sleep Foundation. (2021). Sleep Talking. Retrieved from https://www.sleepfoundation.org/sleep-disorders/sleep-talking
· American Academy of Sleep Medicine. (2014). International Classification of Sleep Disorders, Third Edition (ICSD-3). Darien, IL: American Academy of Sleep Medicine.