დიდ ნათელ ტყეში მდებარე საკლასო ფუღუროში  კლასი ,,ქარიშხალას“ მოსწავლეები ნელ-ნელა იზრდებოდნენ და იხვეწებოდნენ. ბევრი საინტერესო საგანი ისწავლეს, მათ შორის სხვადასხვა ცხოველის  ენა, ღამით ხედვა, ხეზე ძვრომა და ა. შ.

ერთხელ, საკლასო ფუღუროში ჩვეულებრივი გაკვეთილი ტარდებოდა, როდესაც გარედან საშინელი, განწირული ხმები შემოვიდა. ტყეში უბედურება დატრიალდა. თურმე აქ ადამიანები ყოფილან, სავარაუდოდ პიკნიკზე შემოუვლიათ, კარგი დრო უტარებიათ, საჭმელი ამოუწყვიათ, ცეცხლი დაუნთიათ, უქეიფიათ, ნაკვერჩხლის ბოლომდე ჩაწვას კი არ დალოდებიან. მოქეიფეთა წასვლის შემდეგ, უცებ ქარიც ამოვარდნილა და ცეცხლის ენებსაც ბოროტად წამოუყვიათ თავი. 

საერთოდ, ტყეში ცეცხლის გაჩენა ადვილად შეიძლება მოხდეს. აქ ხეები ერთმანეთთან ძალიან ახლოსაა, გამხმარი ბალახი თუ ფოთლებიც ძალიან მარტივად ალდება. 

დაზაფრული ცხოველები ერთმანეთის მიყოლებით გამოცვივდნენ ბუნაგებიდან და თავის გადარჩენას ცდილობდნენ. კლასი ,,ქარიშხალას“ ყოჩაღი მოსწავლეებიც დაფაცურდნენ და მონაწილეობას იღებდნენ ტყის გადარჩენაში: აქეთ ცეცხლის კერებს აყრიდნენ მიწას, იქით - ტყის განაპირას მდებარე პატარა ტბაზე წყალს პირით ივსებდნენ და ცეცხლზე ასხამდნენ, მაგრამ კატასტროფას ამით ვერაფერს შველოდნენ, პირიქით, თავს უფრო იგდებდნენ საფრთხეში.

ღმერთის და ბუნების გულმოწყალებით, მალე ტყის თავზე ავი, შავ-შავი ღრუბლები მოგროვდა, ცა ელვამ გასერა, ჭექა-ქუხილის ხმამ გაბზარა სივრცე და კოკისპირული წვიმაც წამოვიდა. ეს გადარჩენის ნიშანი იყო. წყალმა გადაუარა ცეცხლმოკიდებულ ხეებს, ჩააქრო და ჩაამშვიდა.

თუმცა, ვერაფრით ვერ დამშვიდდნენ ქარიშხალელები. პატარა მამაცებმა გაიაზრეს, რომ ადვილი შესაძლებელი იყო, ოდესმე ისევ იგივე კატასტროფის წინაშე დამდგარიყვნენ, ტყის მაცხოვრებლები კი ყოველთვის ბუნების მოწყალების იმედად ვერ დარჩებოდნენ.

შესვენებებზე, ცელქობის ნაცვლად, ძირითადად, ისხდნენ და ფიქრობდნენ, ხატავდნენ, ხაზავდნენ, გეგმას ადგენდნენ, არკვევდნენ, აზრებს ცვლიდნენ, კამათობდნენ და ერთმანეთსაც გულიანად უსმენდნენ.

- რა კარგი იქნებოდა, სპილოც ყოფილიყო ჩვენს ტყეში, ხორთუმით წყალს ამოიღებდა და ცეცხლს მანამ ჩააქრობდა, სანამ ყველაფერს მოედებოდა - წამოიძახა ერთხელაც ციყვმა.

- ნამდვილად,  მეც მაგაზე ვფიქრობდი ახლა! - გამოეხმაურა ბოჟიკი.

- სპილოზე?

- სპილოზე არა, გამოსავალზე.

-  მოდი, მაშინ, წავიდეთ და სპილო მოვძებნოთ! - ეკლიანი ბურთიდან გამოძვრა ზღარბუნია ზღურბლი.

- და ჩვენს ტყეში ჩამოვასახლოთ!- ბაკნიდან თავი გამოყო კუ-კუსანამაც.

- ერთი სპილო ამხელა ტყეს? - ბანანი გაფცქვნა მაიმუნმა და ირონიული სახით, მაგრამ მაინც გემრიელად ჩაკბიჩა.

- აი, ყოჩაღ, მაიმუნო, ყოჩაღ! ტყუილად არ ლაპარაკობენ თურმე ბანანი სასარგებლო ხილიაო! დანარჩენები ეტყობა არ ეკარებიან ვიტამინებს! ჯერ ერთი, სპილოს სად იპოვით, რას მიედ-მოედებით, თუ იცით,  არც გეოგრაფიის გაკვეთილებზე მსხდარხართ და არც ზოოლოგიის? და მეორეც, რამდენი სპილო უნდა გადმოასახლოთ თქვენი აზრით აქ? სპილოების მთელი ჯარი ვერ უშველის ასეთ ხანძარს! ფოლადის ჰგონიათ სპილო ამათ! - გაწიწმატდა მოულოდნელად თავს წამომდგარი ბუკნაჭოტ მასწავლებელი, რომელიც ბრაზისა და გაოცებისგან თვალებს ჩვეულებრივზე უფრო სწრაფად ატრიალებდა.

- ბუკნაჭოტ მასწავლებელო, გვინდა რამე გავაკეთოთ ჩვენი ტყისთვის! - ჩამოსძახა ბოჟიკმა.

- გვინდა რამე გეგმა შევიმუშაოთ. დაგვეხმარეთ, თქვენ ხომ ასეთი ჭკვიანი ხართ! - ხმა ამოიღო ჩაფიქრებულმა ბაჭიამაც.

- ჰოო!- წამოიძახა პანდამ, რომელიც ბალახების გადარჩევით იყო გართული,

ზარმაცამ კი მხოლოდ ღრმად ამოისუნთქა.

- არ ვიცი პირდაპირ, რა მოვუხერხო ამ მეამბოხე მოუსვენრებს, ნამდვილი ქარიშხალელები ხართ, რა!

- ანუ, დაგვთანხმდით? - თვალები გაუბრწყინდა ყველას ერთად.

- არ ვიცი, არ ვიცი, ვიფიქრებ!- წამოიძახა გაგულისებით ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

თქვენ გამაგიჟებთ მეე,  გეუბნებით და დაიმახსოვრეთ!

ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა  ბევრი იფიქრა თუ ცოტა, ბოლოს გადაწყვიტა, რომ თავისი მოსწავლეებისთვის შემეცნებითი ,,ექსკურსია- მოგზაურობა“ მოეწყო, წაეყვანა ისინი მათთვის უცხო ადგილებში და სხვა ცხოველებიც ეჩვენებინა ეჩვენებინა. ეს ადვილი ამბავი სულაც არ იქნებოდა. ქარიშხალელების გაძღოლა და პატრონობა პატარა საქმე ნამდვილად არ იყო, მაგრამ უკან ხომ ვეღარ დაიხევდა ამხელა პედაგოგი ბუ. დაიბარა მშობლები, ყველაფერი დაწვრილებით აუხსნა, მოელაპარაკა და გამგზავრების დღეც დანიშნა.

ქარიშხალელები მეტად აღელვებულები იყვნენ მათი მოგზაურობის გამო. სიახლეები უნდოდათ და ის იდეაც მოსწონდათ, რომ მშობლიური ნათელი ტყის დასაცავად ამ მოგზაურობის დროს შეძენილი ცოდნა დაეხმარებოდათ. თანაც, ყველას მაინც ჰქონდა იმედი, რომ სპილოსაც იპოვიდნენ და ჩამოიყვანდნენ. ზუსტად არ იცოდნენ რა მანძილი უნდა გაევლოთ. ბუკნაჭოტ მასწავლებელი გზადაგზა ამხნევებდა მოსწავლეებს, ზოჯერ სახალისო ამბებსაც უყვებოდა, განვლილი მასალის გამოკითხვასაც კი უწყობდა ხოლმე. მხოლოდ ეგ იყო, ბუკნაჭოტს დღისით საშინლად ეძინებოდა და რამდენიმე საათი მაინც უნდა მოეტყუებინა თვალი. ღამით კი, პირიქით, მშვენიერ ხასიათზე  იყო და დანარჩენებს არ აძლევდა მოსვენებას. მათი შესწავლილი უნარები სიარულს უადვილებდათ, განსაკუთრებით ღამით ხედვა, თუმცა ზოგი ცხოველი დანარჩენებზე სწრაფი იყო, სხვები კი ძლივს მოლასლასებდნენ.საგზალი ყველას წამოღებული ჰქონდა, ასევე გზაში რაც კი ხვდებოდათ: ბალახებს, ფოთლებს, ხის ნაყოფს მიირთმევდნენ. ბუკნაჭოტი კი ჭიებსაც ეტანებოდა. 

ბევრი იარეს თუ ცოტა, ბოლოს ერთ ფერმას მიადგნენ. ყველანი საშინლად დაღლილები და მშივრები იყვნენ. უკვე აღარ დაეძებდნენ სპილოს და ბეჰემოთს, ოღონდ სადმე დასასვენებლად შესულიყვნენ და ნორმალურად ეჭამათ.

ჩუმად მიიპარებოდნენ  ქარიშხალელები, ღობეებს და ხეებს ეფარებოდნენ, ბუკნაჭოტ მასწავლებელი კი გამუდმებით ,,ჩუ, ჩუ“-ს იძახდა.

პატარა მოგზაურები  მიუახლოვდნენ შენობას, რომელიც შინაური ცხოველების სადგომი აღმოჩნდა. რიგ-რიგობით იჭყიტებოდნენ ფანჯარაში და ხედავდნენ მიმობნეულ თივის ტუკებს, წყლით სავსე ვარცლებს და სხვადასხვა ცხოველს, რომელიც აქამდე არ ენახათ. 

- ესენი ვინ არიან?- წამოიყვირა ბაჭიამ.

- ადრე არასოდეს გვინახავს!-  გაიკვირვა ციყვმაც.

- ესენი შინაური ცხოველები არიან ბავშვებო. - სიახლის გაზიარების შანსი არ გაუშვა ხელიდან ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- რა ჰქვიათ ამ შინაურებს?-  დაინტერესდა ზღარბუნაც.

- აქ არის... ბუკნაჭოტ მასწავლებელი კიდევ უფრო ახლოს მიფრინდა ფანჯარასთან.  აჰა! აქ წარმოდგენილნი არიან: ძროხა, ხარი და მათი შვილი ხბო. 

- უი, მთელი ოჯახი- გახალისდა კუ- კუსანა.

- თხა და თიკანი...- გააგრძელა ბუკნაჭოტმა.

- თქვენ საიდან იცნობთ ფერმის ცხოველებს მას? - ჩამოსძახა ბოჟიკმა.

- მე რომ დასავლეთ ტყის პედაგოგიურ უნივერსიტეტში ვსწავლობდი, იქ ბევრ ცხოველს შევხვედრივარ: ზოგი ბოსლინსტიტუტიდან იყო გადმოსული, ზოგი თავლაკადემიიდან და ისეც გავლილი მაქვს ზოოლოგია, საკურსო მაქვს მაგაში დაცული.

- ის თივა ნეტა ბამბუკივით გემრიელია?- მუცელზე ხელი მოისვა ღორმუცელა პანდამ. 

- აუუუ,  შევიიიიდეეეთ რა, დავიძიიინოთ, ცხოველები არ ხართ- მთქნარებ-მთქნარებით და თვალების ლულვით ძლივს ჩამოაყალიბა ზარმაცამ.

- ფრინველებიც არიან მანდ? იქნებ ვინმე ჩვენნაირები გავიცნოთ. - წამოაყენა საკითხი პინგვინმა რიკომ.

- ფრთიანები და მოსიარულები - დაამატა ტრიკომ.

- ჰო, თორემ ფრთიანების მეტი რაა! - თვალი გააპარა რიკომ ბუკნაჭოტ მასწავლებლისკენ.

- მასეთი, მე სირაქლემა ვიცი, მაგრამ აქ მას ვერ ნახავთ, მხოლოდ აფრიკაშია. - კომენტარი გააკეთა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- მე ხომ სულ აზიაში ვარ ახლა! - წამოიძახა პანდამ.

- ანდა მე!- დაემოწმა ზარმაცა.

- ჩვენ ხომ სულ ანტარქტიდაზე! - ჩაიცინა -რიკომ.

- ანდა მეე! -დაიჯღანა ტრიკო, თითქოს ძალიან გონებამახვილური ხუმრობა გამოაცხო, მაგრამ უცებ რიკომ წაუტყაპუნა თავში და გამოაფხიზლა.

- ასევე... შინაური ცხოველებიდან, ფერმაში ცხოვრობენ ცხენი და მისი კვიცი...

- ამის მეტი აღარ ვიცი! - გაიმაიმუნა პატარა მაიმუნმა.

რაზეც ყველამ ხარხარი ატეხა.

- ჩუ, ჩუუ, რას აკეთებთ, აქ ასეთი ხმაური როგორ შეიძლება, სხვის ტერიტორიაზე ხართ. დაგიჭერენ ახლა და გაგიშვებენ ზოოპარკში! – კიდევ ერთხელ გააბრაზეს ბუკნაჭოტ მასწავლებელი. 

- პატივცემულო ბუკნაჭოტ მასწავლებელო, ზოოპარკი რა არის?- გულუბრყვილოდ იკითხა ბაჭიამ.

- ზოოპარკი, ეს არის... - უცებ დაფიქრდა მასწავლებელი როგორ მიეწოდებინა სწორად ინფორმაცია მოსწავლეებისთვის და ფრთხილად  გადაავლო თვალი ცნობისმოყვარე თვალებს.

- არც თქვენ არ იცით მასწავლებელო? - ეშმაკურმა ღიმილმა გადაურბინა პატარა ციყვს.

- თქვენ ხომ დაფიქრებას არ აცლით ადამიანს, კი არა და ფრინველს! - წაიწუწუნა ბუკნაჭოტმა.

- რამდენიც გინდათ, იფიქრეთ, მასწავლებელო! - თანაგრძნობით ჩამოსძახა ბოჟიკმა.

- მადლობა, ბოჟიკ. საქმე იმაშია, რომ, ზოოპარკი ისეთი დაწესებულებაა, რომელიც კეთილი განზრახვით შეიქმნა, შემეცნებითი დანიშნულებით. 

- ჩვენს ენაზე გვითხარით, მასწავლებელო! - გაიბადრა ზღარბუნია- ზღურბლი.

- მე იმას ვგულისხმობ, რომ... ამ დაწესებულების წინამორბედი შეიქმნა...

- წინამორბენალი ძალიან საშიში ვინმეა, მე სულ ვცდილობ გადავასწრო! - წამოიყვირა ბაჭიამ.

ისევ საყოველთაო სიცილი ატყდა.

- ჩშშშ! დაიძახა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა, მაგრამ უკვე გვიანი იყო. საიდანღაც ძაღლის თუ ძაღლების ყეფის ხმა გაისმა, რომელიც თანდათან ახლოვდებოდა.

- ჩქარა, ჩქარა, გავიქცეთ ბიჭებო! - წამოიყვირა კუ-კუსანამ.

- სხვათა შორის, აქ გოგოებიც ვართ და მაგარი მორბენალი ხარ შენ რაა! - წამოიძახა ბაჭიამ, ჩამოუარა კუს და შენობისკენ წააფრიალა. 

ბოჟიკმა ზარმაცა შემოისვა კისერზე, დანარჩენები პანდას წამოეშველნენ. პინგვინებმა ერთმანეთს ჩასჭიდეს ხელი და წაბაჯბაჯდნენ. ზღარბმაც სცადა მეგობრების დახმარება, მაგრამ მის ყველა შეხებაზე ყველა მათგანი ისტერიულად კიოდა.

- რას აკეთებ, ასე ხომ სულ დაგვჩხვლეტ! - აყვირდა რიკო.

- ტიპმა მაგრად დაგვაეკლიანა! - ხუმრობის შანსი არ გაუშვა ხელიდან ტრიკომ, მაგრამ მაშინვე რიკოს ხელი მოხვდა კეფაში.

- ფეხი გამოადგი, ჩანჩალა! -დაუყვირა მეგობარს, რომელსაც უცებ შეეცვალა მხიარული სახე და ძალიან საწყალი და მოწყენილი გამომეტყველება მიიღო.

- მოდი, ძაღლებს დაუხვდი შენი ეკლებით! –ჩამოსძახა ბოჟიკის კისერზე არხეინად მოკალათებულმა ზარმაცამ, რომელიც საერთოდ არ ერეოდა ამ ჩოჩქოლში.

- ოღონდ ძაანაც არ შეაშინო! -,,წაიღადავა“მაიმუნმა. 

- დავხვდები კიდეც. აი ემ ე ზღარბ-მენ! –წინ დადგა და გაიჯგიმა ზღარბუნა.

უცებ აურზაური შეწყდა და ყველამ ზღარბუნასკენ გამოიხედა გაკვირვებით.

- რაა? ერთ ღამურას დავუმეგობრდი, არ შეიძლება?

ჩოჩქოლი ისევ გაგრძელდა, ყველა ერთმანეთს აწვებოდა.ძაღლებს ემალებოდნენ, გარს უვლიდნენ ფერმას. სანამ კარი არ იპოვეს.

- შევვარდეთ მეგობრებო! - დაიყვირა ბუკნაჭოტმა.

- თქვენ მიდით და მეც მოვალ! - დაიძახა სიმამაცით შთაგონებულმა ზღარბმა.

კლასი ,,ქარიშხალას“ ყველა წევრი შევარდა ფერმის დიდ შენობაში, ერთად მიაწვნენ კარს და გადარაზეს.

ზღარბი კართან დაიგორგლა და სიბნელეში არც კი ჩანდა. მოვარდნენ გაგიჟებული, გამგელებული ძაღლები და კარს შეასკდნენ, მაგრამ მალევე წკავწკავით გავარდნენ უკან, რადგან ზღარბუნიას ეკლებმა სასტიკად დაჩხვლიტეს. ძაღლებმა ბევრი უარეს წინ და უკან, ყნოსავდნენ, უყეფდნენ, თათს ურტყამდნენ, კბილებს უღერდნენ, იდორბლებოდნენ, მაგრამ ზღარბუნია არაფრით არ შლიდა თავის ცოცხალ გორგალს, ფერმის მცველები კი ყოველ ახალ ცდაზე, ახალ ნაჩხვლეტს იღებდნენ, რასაც წკავწკავი მოჰყვებოდა ხოლმე.

ზღარბი ისე მამაცად იქცეოდა, თითქოს იმაზე ათჯერ დიდი იყო, ვიდრე სინამდვილეში. მისი პატარა ეკლებიც მსოფლიოში ყველაზე ბასრ მახვილებად გადაქცეულიყვნენ.

ამ დროს კარში პანდის  და ჟირაფის სილუეტი გამოჩნდა, რომლებიც სიბნელეში უფრო დიდები და საშიშები ჩანდნენ. თანდათან კი დანარჩენებმაც გამოჰყვეს თავები. პანდამ, მაიმუნმა და ციყვმა სწრაფად დაუშინეს  კარტოფილები, სტაფილოები და კომბოსტოები ,,მტერს“, რომელიც ფერმის შენობაში შეხიზნულებს იქვე, მარაგებად დაწყობილი აღმოუჩენიათ და ბაჭია და პინგვინები კი მათთან ეზიდებოდნენ. ზარმაცა ლომის ხმაზე ღრიალებდა, ჟირაფი დათვის, ბუკნაჭოტ მასწავლებელი კი არწივის ხმით ყიოდა.

მოკლედ, კარგა ხნიანი ბრძოლის შემდეგ, პირველ რიგში ზღარბუნიას და შემდეგ დანარჩენების სიმამაცითა და ნებისყოფით  გამარჯვება ჩვენებს დარჩათ. ძაღლები კი საიდანაც მოვიდნენ, ისევ იქით გაბრუნდნენ.

კიდევ კარგი ეს შენობა საცხოვრებელი სახლებისგან საკმაოდ მოშორებით იყო და  ადამიანებიც შუა ძილში უნდა ყოფილიყვნენ, თორემ ახალი ხათაბალა არ ასცდებოდათ.

გამარჯვებულები შენობაში შებრუნდნენ. მიუხედავად იმისა, რომ ბრძოლაში ყველა იყო ჩართული, საყოველთაო ტაში და ოვაციები, რომელიც კარის მიკეტვისას გაისმა, ყველაზე მეტად ზღარბუნას ეკუთვნოდა. სინამდვილეში ხომ  ეს პატარა გმირი გახდა მათთვის მაგალითის მიმცემი და იმ არაჩვეულებრივი პერფორმანსის შთაგონების მიზეზი. 

ზღარბუნიამაც შესანიშნავად შეიფერა და რაც შეიძლება მაღლა ასწია თავისი პატარა ცხვირი.

- ნამდვილი გმირი ხარ, ზღარბუნა! - შესძახა ბაჭიამ აღფრთოვანებით.

- ჩვენი დროის გმირი! - დაამატა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- ძალიან გთხოვ, გაიმეორე რა ვინ ვარო რას ამბობდი, სანამ ბრძოლას დაიწყებდი? - გამხიარულდა რიკო.

- მე ვიზამ თუ გინდ...! - კეფაში თხლაშანმა სიტყვა აღარ დაასრულებინა ტრიკოს.

- სიამოვნებით! -სიამაყით ჩაილაპარაკა ზღარბმა, მოემზადა და დემონსტრაციულად გაშალა ხელები:

- აი ემ ე ზღარბ-მეენ! - დაიძახა და თვალები მოჭუტა.

საყოველთაო ტაშმა და სიცილმა კიდევ ერთხელ გადაუარა ფერმის ხიზნებს.

- მადლობას გიხდით ბავშვებო თითოეულ თქვენგანს თქვენი სიმამაცისთვის და ერთმანეთის გვერდში დგომისთვის! თქვენ მე სასიამოვნოდ გამაოცეთ და კიდევ ერთხელ დამარწმუნეთ როგორი გაზრდილები ხართ! - ამაყი და საზეიმო ხმით წარმოთქვა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- არაფრის, რისი მადლობა, რა პრობლემაა! - კომენტარი გააკეთა ჯერ კიდევ ბოჟიკის ზურგზე წამოწოლილმა ზარმაცამ.

- ყოველთვის მზად ვარ მეგობრების დასახმარებლად გაიჭიმა ზღარბი.

- აქ რა სითბო და სიმყუდროვეა! - თივაზე გადაგორდა პანდა.

- თქვენ გარეული მხეცები ხართ, არა?- უცებ თავი მოაბრუნა და ცოხნა შეწყვიტა იქვე მდგარმა ქალბატონმა ძროხამ.

- არ ეტყობათ? - ჩაიკიკინა იქვე მიბმულმა თხამაც.

,,ქარიშხალელებს“ შორის წამიერმა დუმილმა დაისადგურა. სულ დაავიწყდათ, რომ სხვა ცხოველების სახლში შემოიჭრნენ. თან მათი მისამართით წარმოთქმული ეს სიტყვა მათ პირველად გაიგეს და მის გააზრებას ცდილობდნენ.

- ვაახ! ახლაა კი წავიდაა კითხვებიიი! - თავზე ხელი შემოირტყა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა და ერთ ადგილას დატრიალდა.

ქარიშხალელებმა ერთდროულად გახედეს  მასწავლებელს.

- ბუკნაჭოტ მასწავლებელო, ჩვენ გარეული მხეცები ვართ? - პირველი შეკითხვა ციყვუნამ დასვა.

- შენ ჯერ კიდევ დღნაჩვი ხარ, ჩემო ციყვუნია. თქვენ  ბავშვები ხართ, ცხოველების ბავშვები და ჯერ კიდევ ბევრი რამ გაქვთ სასწავლი.

- ჰოდა, გვასწავლეთ მას. აქაც ხომ მაგიტომ წამოგვიყვანეთ, ეს ხომ საგანმანათლებლო-ინფორმაციული ტურია? - ენად დაიკრიფა მაიმუნი.

- ზოოპარკზეც არ დაგისრულებიათ თქვენი სიტყვა - დინჯად ჩამოსძახა ბოჟიკმა.

- ყველაფერს მოგიყვებით, ყველაფერს, ოღონდ სიმშვიდე შეინარჩუნეთ და არ იხმაუროთ. არ დაგავიწყდეთ, რომ ჩვენ სხვის ტერიტორიაზე ვართ ფაქტობრივად შემოჭრილები.

- არ იდარდოთ, მეგობრებო! თქვენ აქ ჩვენი სტუმრები ხართ. ჩვენც ვიცით კარგი დახვედრა და მასპინძლობა. ხომ ასეა თხაკიკინა?- გასძახა ქალბატონმა ძროხამ მეგობარს, რომელმა თავისი ახალი სახელით არც ისე მოხიბლულმა გადმოხედა.

- კი, კი, მეეეე, მეეე ძალიან  მეეეეგობრული  ვარ. - დაუდასტურა თხამ.

- ყველანი, ყველანი მეგობრულები ვართ. - ვითომ გაუჯავრდა ძროხა.

- დიდი ხანია მაინტერესებდა გარეული ცხოველების ნახვა.- აყროყინდა ვირი.

- მეეე, ერთხელ ზოოპარკთან ჩავიარე და ზუსტად ასეთი მაიმუნები ვნახე.- ჩაიხვიხვინა ცხენმა და ჩვენი პატარა ცელქი მაიმუნისკენ მიუთითა თავით.

- აი, ისევ ზოოპარკი- ჩაილაპარაკა ბოჟიკმა, რომელმაც ვერაფრით დაიკმაყოფილა თავისი ცნობისმოყვარეობა.

- ჩვენს უფროსობას არ მოეწონებათ აქ რომ დაგინახონ.

- არც ჩვენს ძაღლებს.

- ჰო, მათი მოვალეობა ხომ ფერმის უცხო პირთაგან დაცვაა, ისინი თავის საქმეს კეთილსინდისიერად აკეთებენ.

ერთმანეთს არ აცლიდნენ ლაპარაკს ფერმის ცხოველები.

- კი, კი, გვესმის, გვესმის! - იმეორებდა ბუკნაჭოტ მასწავლებელი.

- მაგრამ ჩვენ აქ დაგმალავთ, საჭმელს გაგინაწილებთ, აქაურობის შესახებ ყველაფერს გასწავლით, თქვენ კი თქვენზე მოგვიყევით. - ყველაზე აქტიური მაინც ქალბატონი ძროხა იყო.

- ძალიან საინტერესოა... რას გვეტყვით თქვენს შესახებ? - ბეჯითობას ამჟღავნებდა ბოჟიკი.

- კი, კარგი იქნებოდა, თუ ამ მხიარულ საზოგადოებას ცოტათი მაინც დავუკმაყოფილებთ ინტერესს. სწავლა და ახლის შეცნობა მათი ყველაზე საყვარელი საქმიანობაა. - დამაჯერებლად განაცხადა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა, მაგრამ ჩუმად ჩაილაპარაკა მეტი არაა ჩემი მტერი ეს ყველას ეხებოდესო.

- რა გითხრათ... რით დავიწყოთ... მთავარი ალბათ ისაა, რომ, თქვენ თავისუფალი ცხოველები ხართ, ჩვენ კი სულ აქ ყოფნა და ადამიანების სასარგებლოდ შრომა გვაქვს მისჯილი. -დაიწყო ქალბატონმა ძროხამ.

- ისინი, კიდევ, ხან გვეფერებიან და ხან გვიჯავრდებიან, მათ გულს ხომ ვერ მოიგებ. - გაამძაფრა თხამ.

- ზოგჯერ ძალიან ბევრ ტვირთს ამკიდებენ ხოლმე, როცა ვიღლები და ვეღარ ვერევი, მათრახს უფრო ძლიერად მირტყამენ, თითქოს ამით ძალა მომეცემა. - თავისი ისტორიით ლამის აატირა საზოგადოება ცხენმაც.

- მაგრამ ხომ პოულობთ ძალას? - დანაღვლიანებული თვალებით შეხედა ბაჭიამ.

- კი, ვპოულობ, უფრო ბრაზისგან მემატება ახალი ენერგია.

- მე კიდევ ვერც ერთი სულიერი ვერ მაიძულებს თუნდ ერთი ზედმეტი ნაბიჯის გადადგმას. - წამოიყროყინა ვირმა, დავწვები შუა ქუჩში, არ მომინდება და არ  ავდგები.

- კარგი, კარგი, ნუ შეაშინეთ ჩვენი სტუმრები, მთლად ეგრე შავადაც არ არის საქმე - ისევ საყვედური გაერია ხმაში  ქალბატონი ძროხას. ამ ფერმის ბიჭ-ბუჭები რომ შემოვარდებიან ხოლმე, სულ პატარა ანგელოზებიც რომ მოჰყვებიან უკან ბარბაცით, დაგვესევიან, გვეფერებიან, ზოგი ზურგზე გვახტება, ზოგი ფერდებზე ხელს გვისვამს, რქას წაეტანება, საალერსო სიტყვებით გვავსებენ, განა ამას რამე შეედრება?

- ჰოო და რძით სავსე ბოთლებითაც რომ დარბიან და ტუჩებს ილოკავენ, რა საყვარლები არიან. მეეე -დაეთანხმა თხაც.

- გამოდის, ძალიან სასარგებლო საქმეს აკეთებთ. - გამოეხმაურა რიკო.

- თოვლი და ყინული რომ იყოს და რძე მიყვარდეს, აქედან კაცი ვერ გამაგდ... - ისევ ყურის ძირში გაულაწუნეს ტრიკოს, რომელიც რიკოს ყველა კომენტარს თავისას აყოლებდა.

- მე მაინც დავრჩები თუ გინდათ, კიდევ იმდენს რა მატარებს, თან რამდენი ხანია ძილი გადამიცდა. კარგა გემრიელად დაამთქნარა ზარმაცამ.

- ბამბუკი აქაც არ იშოვება? ეს თივა რაღაც ჩალასავითაა. - თივის ღეჭვით გამოეპასუხა პანდაც.

- ჩვენ აქ შემთხვევით აღმოვჩნდით, ჩემს მოსწავლეებს სამყაროს გაცნობის სურვილი არ ასვენებთ.- წამოიწყო ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- და ზოოპარკის შესახებ ჯერაც არანაირი ცნობა არ მიგვიღია- გააგრძელა ბოჟიკმა.

- კარგი, კარგი, ეს უკვე მეტისმეტია. აღარ შემიძლია! ზოოპარკი, ზოოპარკი, ზოოპარკი, ზოოპარკი, გაგონილა??- წყობიდან გამოვიდა ბუკნაჭოტ მასწავლებელი.

- ჰოო, რა ცნობისმოყვარე ახალგაზრდები არიან. მეტი ზოოპარკი რა გინდათ შვილებო, ყველანი აქა ვართ. ჰა ჰა ჰაა- მხიარულ ხასიათზე დადგა ქალბატონი ძროხა.

- მართალია, მმეეე! - მაშინვე აჰყვა თხაკიკინაც.

- ზოოპარკი, იგივე ზოოლოგიური პარკი  — სამეცნიერო-საგანმანათლებლო დაწესებულება, სადაც ვოლიერებში ან გალიებში, ან ბუნებრივ გარემოს მიმსგავსებულ დიდ ფართობებზე სადემონსტრაციოდ, სამეცნიერო მიზნით ან გასამრავლებლად ჰყავთ გარეული ცხოველები. ზოგიერთ ზოოპარკში შინაური ცხოველებიც არიან. - ჩამოარაკრაკა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- კიი, პრჟევალსკის ცხენის სახეობა, რომელიც ბიძაშვილად მეკუთვნის, ზოოპარკმა და საგანგებოდ შექმნილმა სათანადო პირობებმა გადაარჩინეს გაქრობას. -ახალი, საინტერესო ინფორმაცია გააჟღერა ცხენმა ფრუტუნით.

- ვაახ, რა საინტერესოა ზოოპარკი, რამდენი ცხოველი იქნება იქ!

- ზოგიერთი ალბათ არასდროს გვინახავს.

- ანდა გვინახავს, მაგრამ არა გისოსებს მიღმა.

- ზოოპარკი ალბათ ბავშვებისთვის საყვარელი ადგილია.

- ცხოველებისთვის კი არა.

ერთმანეთს ლაპარაკს არ აცლიდნენ პატარა ქარიშხალელები.

- რამე კითხვა ხომ არ გაქვს ბოჟიკ?- სათვალიდან ჩამოიხედა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- არა, მას, მაგრამ საფიქრალი კი ბევრი გამიჩინეთ. - ნაძალადევად გაიღიმა ბოჟიკმა.

- არა უშავს, ზუსტად ფიქრისთვის გვაბია ამხელა თავები.- თავისებური უცვლელი იუმორი ჩაურთო მასწავლებელმა. მედალს ორი მხარე აქვს, ხშირად მითქვამს გაკვეთილზე და ალბათ კიდევ ხშირად გავიმეორებ. მოდით, ახლა, უფრო ახლოს გავიცნოთ შინაური ცხოველები.

- ჩვენ აქ სრულად არ ვართ წარმოდგენილები. ჩვენი ცხვრები წლის ამ დროს მთის საძოვრებზე ჰყავთ გადადენილი, თორემ გადაპენტილი იქნებოდა ახლა ახლომახლო არე-მარე. - მეეე! -ჩაიფშვიტინა თხაკიკინამ.

- ცხვარი არასოდეს მინახავს.- წამოიძახა ზღარბუნამ.

- მე მგავს, ოღონდ ჩემსავით დახვეწილი ვერ არის, ცოტა... ნუ, ხომ გემით? სად ის და სად მეეე! - აპენტელდა თხა.

- ცხვარი და თხა არ ვიცი, მაგრამ ცხენი და ვირი კი ნამდვილად ჰგვანან ერთმანეთს, - თავისი აზრი დააფიქსირა ციყვმა.

- კი, ბატონო, ჩვენ გარეული ბიძაშვილები ვართ.- დაუდასტურა ცხენმა.

- მაგრამ ცხენი სიმარდით მჯობია, მე კი სიმღერის ნიჭით. - მხიარულად წაიყროყინა ვირმა.

- სიმართლე გითხრათ, დიდად საინტერესო თავგადასავალს ნუ მოელოდებით აქ. დილით მამალი იყივლებს, მერე ქათმები აკრიახდებიან და კვერცხებს დადებენ, თხას და ძროხას მოწველიან, ცხენი და ვირი შეშის ან სხვა რამე ტვირთის მოსაზიდად მიჰყავთ. - ისევ სიტვით გამოვიდა ქალბატონი ძროხა.

- კი, ნამდვილად, ტყეში უფრო მეტი თავგადასავალია. - წამოიძახა ზღარბუნამ.

- მაგრამ ჩვენ არ დაგვავიწყდეს, რომ სპილოს ნახვა გვინდოდა. - გაახსენდა მაიმუნს.

- უიმე, სპილოს აქ რა უნდა. - კარისკენ გაიწია ვირი.

- აბა, სად ვიპოვოთ? - ბაკნიდან თავი გამოყო კუმ, რომელიც მთელი ამ ხნის მანძილზე ბაკანში შემალულიყო და იქიდან ადევნებდა მოვლენებს თვალყურს.

- ოჰ, შენ სულ დაგვავიწყდი, ძმობილო! - დაიმანჭა მაიმუნი.

- მე, ბოლოს მაშინ ვნახე, ძაღლებთან ბრძოლის დროს კარტოფილის ნაცვლად რომ წავავლე ხელი. - გაიხსენა პანდამ.

- ჰოდა, კუთხეში რომ მომისროლე, აღარც გამომიყვია თავი ბაკნიდან და კი ჩამძინებია. -აღიარა კუ- კუსანამ.

- ჰოდა, მაშინ მოსაყოლი გვქონია ჩვენი სარაინდო თავგადასავლის შესახებ. - ინიციატივით გამოვიდა რიკო.

- აუ, ზღარბუნა, გააკეთე რა კიდევ, ღამურამ რაც გასწავლა!. ამჯერად თავი დახარა და წათაქებას გადაურჩა ტრიკო.

- სად და აფრიკაში! - წამოიძახა ცხენმა.

- სპილო შეიძლება იყოს აფრიკული და აზიური. -დაამატა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- და სად მოგყავდით, აბა, ეს ხომ აფრიკა არაა?- საყვედური დაცდა ბაჭიას.

- და რომ მეთქვა, გამიგონებდით? იქნებ ახლა მაინც დაინახოთ რა ხდება ქვეყანაზე.

- კარგი, აღარ მინდა რა ეს მოგზაურობა, ისე კარგიც არ  ყოფილა, როგორიც მეგონა - წამოიძახა  მაიმუნმა.

- თან ძაღლებმაც კინაღამ შემჭამეს. - დაამატა ზღარბმა.

- დავიღალე. - წაიწუწუნა ციყვმა.

ზარმაცამ მხოლოდ თავი ასწია. პანდაც დაღეჭილი თივა გადმოაფურთხა.

- დავიღალეთ! სახლში გვინდა! -აყვირდნენ პატარა ,,ქარიშხალელები“.

- ვაიმე, წაიყვანეთ ეს პატარა მხეცუნები სახლში, აგვიკლეს! მეე- წაიკიკინა თხამ.

- და მეც რომ წამოგყვეთ შეიძლება? მე და მეზობელი ფერმის ერთ ხარს ერთმანეთი შეგვიყვარდა, მაგრამ არ ვიცით ამ პირობებში როგორ უნდა დავქორწინდეთ. მე მგონი სჯობს, თქვენთან ერთად ტყეში გამოვიქცეთ და იქ ვიპოვოთ თავშესაფარი. -განაცხადა ქალბატონმა ძროხამ.

- და იქ რა უნდა აკეთოთ?- შეიცხადა თხამ, რომელსაც არ ეთმობოდა მეგობარი.

- არ ვიცი, რამე ხელობას გვასწავლიან ჩვენი გარეული მეგობრები.

- არა, არა, რომელიმე მტაცებელი ცხოველის საკბილო არ გახდეთ! თქვენ ხომ არ ხართ ადაპტირებული ველურ ბუნებასთან. არც სწრაფად სირბილი შეგიძლიათ და არც კამუფლაჟის ხელოვნებას ფლობთ, ანუ ბუნებასთან მიახლოებით ფერის და ფორმის შეცვლაც არ შეგიძლიათ - ფრთები გაასავსავა ბუკნაჭოტ მასწავლებელმა.

- მტაცებელიო? მგელი, ლომი, ნიანგი? ყველანი მანდ არიან? კარგი, კარგი, ისევ აქ დავეტევი. იდეალური სამყარო ხომ არ არსებობს.- დანანებით გაიქნია თავი ქალბატონმა ძროხამ.

- სპილოს თუ ვერ ვპოულობთ, მაშინ ხანძრისგან თავის დასაცავი რამე მაინც უნდა ვიპოვოთ, ისე ნუ დავბრუნდებით შინ! - ჩამოსძახა ისევ დინჯმა ბოჟიკმა.

- ადამიანებს ხანძრის საწინააღმდეგო მანქანები ჰყავთ, სპეციალური მოწყობილობებით, საიდანაც დიდი რაოდენობით წყალი გამოდის და ცეცხლს აქრობს. ერთხელ ქალაქში წამიყვანა პატრონმა და იქ შევესწარით როგორ აქრობდნენ მამაცი ადამიანები დიდ ხანძარს. - გაიხსენა მრავლისმნახველმა ცხენმა.

- ხანძრისგან და ყველაფერი უბედურებისგან მხოლოდ ჩვენი კეთიგონიერება და წინდახედულება დაგვიცავს. - თქვა მასწავლებელმა. 

- ეგ ხომ ჩვენი ბრალი არ იყო, ადამიანები არ უფრთხილდებიან. - წამოიძახა მაიმუნმა.

- მართალი ხართ, მაგრამ ჩვენ ორმაგად ყურადღებით ვიყოთ, განსაკუთრებით გვალვების დროს უნდა მივიღოთ რაღაც ზომები. ჩვენებური მინიშნებებიც დავტოვოთ საპინკინე ადგილებში. ისევ ჩვენ უნდა ვიშრომოთ და გავუფრთხილდეთ მშობლიურ ადგილს. - დარიგება დაიწყო მასწავლებელმა.

- კარგი მასწავლებელო, გთხოვ მალე დაგვაბრუნე სახლში. ჩვენს მშობლიურ მხარეს არაფერი სჯობია! - წამოიძახა ზღარბმა.

- კი, ბატონო, მართალი ბრძანდებით და ამაში დასარწმუნებლად, ზოგჯერ ამ ადგილიდან მოშორებაც არის საჭირო.

- ანუ, ესეც გაკვეთილი იყო ხომ ბუკნაჭოტ მასწავლებელო. - საბოლოოდ გამოცოცხლდა კუ.

- რა თქმა უნდა, ცხოვრებაში ყველა გადადგმული ნაბიჯი გაკვეთილია. 

- კიდევ გაიმეორეთ რა , ჩავიწერ. - ცოტა გაიმაიმუნა პატარა მაიმუნმა.

- ჩაიწერეთ, ჩაიწერეთ, მთავარია თავში ჩაიწეროთ! - თავის სტიქიიდან ვერ გამოდიოდა ბუკნაჭოტ მასწავლებელი.

- ახლა გვიანია, აქვე მოვისვენოთ, ხვალ კი დავემშვიდობოთ ჩვენს ახალ მეგობრებს და სახლისკენ გავწიოთ.

- ძაღლებზე არ იდარდოთ, ისევ მე დაგიცავთ ჩემი ეკლებით. წინ გამოიჯგიმა ზღარბუნია.

- კი, კი, შენი იმედი გვაქვს. - მხარზე ხელის მორტყმა უნდოდა ციყვს, მაგრამ სასწრაფოდ გადაიფიქრა და უკან გაწია.

- ვახშმად შეგვიძლია გემრიელი თივა შემოგთავაზოთ - თივის  ზვინიდან თავი ამოყო პანდამ.

- მე სტაფილო ვიპოვე- გემრიელად ჩაახრაშუნა ბაჭიამ.

- მე დიეტაზე ვარ! - დაიძახა ტრიკომ და მგონი სიცოცხლეში პირველად დაიმსახურა რიკოს კმაყოფილი გამოხედვა.

- კარგი, კარგი, კიდევ გექნებათ რამე შემორჩენილი წამოღებული მარაგიდან, თავს ნუ ისაწყლებთ! ახლა კი, დავიძინოთ, ჩემო ქარიშხალელელო, გრძელი და დატვირთულიო დღე იყო. - დასაძინებლად მოუწოდა ყველას მასწავლებელმა.

- კი, ძალიან გრძელი და ძაალიან დატვირთული. -მხარი აუბა კურდღელმა.

- ჰოდა, მაშინ დავიძინოთ. წინ ახალი დღე და ახალი თავგადასავლებია.

- კი, კი, დავიძინოთ, დაამთქნარა კუმ.

- ჩვენს მასპინძლებს მადლობა ხვალაც გადავუხადოთ!

- აუცილებლად!

- რა მადლობა, რის მადლობა, ახალი მეგობრების შეძენა ყოველთვის გვიხარია!

- ჩვენც გვიხარია თქვენნაირი ცხოველების გაცნობა.

- დაიძინეთ!

- ძილი ნებისა!

- ტკბილი ძილი!

- ბედნიერი სიზმრები!

დიდხანს ისმოდა მსგავსი შეძახილები, შემდეგ კი ყველას ერთიანად დაეძინა.

დასასრულს მიუახლობდა კლასი „ქარიშხალას“ კიდევ ერთი თავგადასავალი.